Tyle że potrzebuje do tego czegoś więcej niż szkolnej ławki. Potrzebuje zrozumieć, jak uczyć się skutecznie jako dorosły.

I tu wkracza andragogika. To dziedzina, która pokazuje, że uczenie się po trzydziestce, czterdziestce czy sześćdziesiątce to zupełnie inny proces. Inny nie tylko pod względem treści, ale też emocji, motywacji i sposobu myślenia.

Zatem:

• Czy dorosły może nauczyć się języka szybciej niż student?
• Czy sześćdziesięciolatka przyswoi złożone modele biznesowe z większą lekkością niż dwudziestolatka?

Zobaczmy, co mówi na ten temat nauka!

Mózg dorosłego vs. mózg dziecka

Możesz pomyśleć: no dobrze, ale dziecko ma naturalną chłonność umysłu, większą neuroplastyczność i mniej uprzedzeń. To przecież idealny moment na naukę! Zgadza się. Ale dorosły też ma swoje atuty. I okazuje się, że całkiem mocne.

Profesor Barbara Oakley, badaczka neuroplastyczności dorosłego mózgu, podkreśla:

„Dorośli uczą się inaczej, ale to wcale nie znaczy, że gorzej”.

Oto co wiemy z badań:

• Dorośli lepiej łączą nowe informacje z wcześniejszą wiedzą. Nie uczą się od zera, lecz budują nowo zdobytą wiedzą na fundamentach  własnego doświadczenia, schematach czy analogiach.
• Częściej korzystają z trybu refleksyjnego. Zamiast tylko chłonąć dane, analizują je, przetwarzają, porównują, wyciągają wnioski.
• Są lepsi w rozumieniu związków przyczynowo-skutkowych. To szczególnie pomocne przy nauce złożonych zagadnień – od języków po złożone  modele biznesowe.
• Uczą się „po coś”. Gdy dorosły sięga po wiedzę, zwykle robi to z konkretnego powodu. I właśnie ta celowość przekłada się na lepsze skupienie i szybsze efekty.

Czym różni się nauka dorosłych od edukacji dzieci?

Skoro wiemy już, że dorosły mózg nie tylko może, ale wręcz potrafi uczyć się skuteczniej niż dziecięcy, warto przyjrzeć się bliżej temu, czym dokładnie różni naukę dorosłych od edukacji dzieci i młodzieży. Różnice te, nie ograniczają się do wieku czy etapu życia, ale sięgają znacznie głębiej: do sposobu przetwarzania informacji, dojrzałości emocjonalnej i sile wewnętrznej motywacji. 

Cztery najważniejsze różnice między nauką dorosłych a edukacją dzieci:

1. Celowość edukacji

Dziecko uczy się, bo musi. A dorosły? Bo chce. Za jego decyzją często stoi realna potrzeba: zmiana pracy, nowe wyzwania, chęć lepszego rozumienia świata albo samego siebie. A to oznacza jedno: motywacja jest znacznie głębsza.

2. Styl poznawczy

Dorośli nie lubią uczyć się „na sucho”. Potrzebują zrozumieć sens. Chcą wiedzieć, jak dana informacja przekłada się na praktykę. Ich mózg szuka powiązań z wcześniejszą wiedzą i logicznego uzasadnienia.

3. Tło emocjonalne

Za dorosłym stoi bagaż doświadczeń: sukcesy, porażki, szkolne traumy. Zdarza się, że wracając do nauki, czują niepokój albo brak wiary w siebie. Ale jednocześnie mają większą samoświadomość, odporność psychiczną i gotowość, by próbować mimo trudności.

4. Doświadczenie życiowe

To ich największy atut. Dorośli uczą się szybciej, bo mają punkt odniesienia. Rozumieją, filtrują, weryfikują. Dzięki temu potrafią łatwiej osadzić nową wiedzę w konkretnych kontekstach i wykorzystać ją w praktyce.

5 sposobów na skuteczną naukę w dorosłym wieku

Dobra wiadomość? Możesz nauczyć się niemal wszystkiego. Kluczem jest dopasowanie metod do tego, jak działa Twój dorosły mózg. Dla dorosłego ucznia najważniejsze będzie stworzenie takich warunków, które pozwolą mu uczyć się zgodnie z jego stylem poznawczym, motywacją i potrzebami. Jak zatem je wdrożyć w praktyce?

• Zaczynaj od celu, nie od zapamiętywania regułek na pamięć

Zamiast od razu sięgać po podręcznik, zadaj sobie pytanie: Po co mi ta wiedza? Jasny cel pokazuje, co jest ważne, co pominąć i jak nie stracić motywacji po zaledwie tygodniu.

• Ucz się tego, co od razu wykorzystasz w praktyce

Nauka języka? Rób to na przykładach z życia. Nowe narzędzie w pracy? Testuj je od razu na swoim projekcie. Dorośli uczą się skuteczniej, gdy widzą sens i zastosowanie.

• Łącz nową wiedzę z tym, co już wiesz

Nie zaczynasz od zera – masz zaplecze. Korzystaj z niego. Szukaj analogii, zadawaj pytania, przywołuj wcześniejsze doświadczenia. To znacząco skraca drogę do zrozumienia i zapamiętywania.

• Ucz się przez działanie, nie tylko przez słuchanie

Wybieraj formy aktywne: warsztaty, ćwiczenia, konsultacje, symulacje. W dorosłej nauce najwięcej zostaje nie w zeszycie, ale w rękach i głowie, tuż po działaniu.

• Szanuj swój czas i energię

Nie musisz siedzieć nad nauką godzinami. Czasem wystarczy 15 minut dziennie. Pod warunkiem, że robisz to mądrze. Tzw. mikronauka, rozłożone powtórki, nauka skojarzeniowa – to metody, które jednocześnie są dostosowane do trybu życia każdego dorosłego.

Uczenie się w dorosłym wieku to nie droga pod górę. To podróż po znajomym terenie, ale z nową mapą w ręce. Masz już bagaż doświadczeń, cel, motywację i świadomość siebie. A to więcej, niż miałeś jako Jaś. Więc jeśli kiedykolwiek pomyślisz sobie: „Już za późno na naukę”, przypomnij sobie, że to właśnie teraz masz największe szanse na to, by uczyć się mądrzej i świadomiej.

Collegium Balticum to środowisko studentów, gdzie maturzyści studiują razem z osobami starszymi na kierunkach: Pedagogika, Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna, Kosmetologia, Dietetyka, Psychologia w Biznesie, Bezpieczeństwo Wewnętrzne. Jeśli chciałbyś/chciałabyś zaczerpnąć więcej informacji to zapraszamy do zakładki –> Rekrutacja.