Żywienie kliniczne – co to takiego?

Większość pacjentów (a niekiedy i pracowników służby zdrowia) nie zdaje sobie sprawy, jak ważne w przebiegu leczenia jest odpowiednie żywienie. Często myślimy o jedzeniu tylko jak o przyjemności, pomijając fakt, że przede wszystkim ma nam ono dostarczać niezbędnych substancji odżywczych, witamin i minerałów. Więc co w sytuacji, kiedy pacjent nie chce lub nie może przyjmować pokarmu podczas hospitalizacji?

Dietetyka kliniczna, która od dawna zajmuje się zbilansowanym odżywianiem również w trakcie choroby, zna odpowiedź na to pytanie.

Jedzenie ma znaczenie

Żywienie kliniczne polega na odpowiednim podawaniu pokarmu. Ma ono zastosowanie w przebiegu różnych schorzeń, które wpływają negatywnie na stan odżywienia pacjenta. Mowa np. o chorobie nowotworowej, dysfagii, hospitalizacji po wypadku. Zawsze, kiedy dana osoba nie jest w stanie przyjmować pokarmu drogą ustną, traci na wadze lub opiekun karmi ją przez wiele godzin, powinno się wprowadzić żywienie kliniczne.

Taka terapia ma ogromne znaczenie, ponieważ jakość pokarmów wpływa na szybszy powrót do zdrowia. Odpowiednio zbilansowana dieta nie tylko powstrzymuje utratę wagi lub odwodnienie, ale też wspomaga organizm w regeneracji i w walce z chorobą. Dzięki temu leczenie jest szybsze oraz skuteczniejsze. Z tego powodu opieką dietetyka powinni być objęci wszyscy pacjenci. Na szczęście, Ministerstwo Zdrowia rozpoznało tę potrzebę i od 1 stycznia 2012 roku wprowadziło obowiązek oceny stanu odżywienia każdej hospitalizowanej osoby (poza hospitalizacjami jednodniowymi i oddziałami ratunkowymi). Zapotrzebowanie na specjalistów będzie zatem wzrastać.

Dieta przemysłowa, dojelitowa i pozajelitowa

Żywienie kliniczne obejmuje kilka metod, a ta właściwa wybierana jest po odpowiedniej ocenie stanu pacjenta. 

1. Kiedy żywienie drogą naturalną (doustną) jest możliwe, ale niewystarczające – zwykłą dietę uzupełnia się suplementami pokarmowymi albo rezygnuje się z diety zwykłej na rzecz diety przemysłowej.
2. Kiedy żywienie drogą naturalną nie jest możliwe, ale możliwe jest żywienie poprzez przewód pokarmowy – wybiera się dietę dojelitową. Jeśli leczenie potrwa krócej niż 3 tygodnie, stosowane jest żywienie przez zgłębnik; jeśli dłużej – żywienie przez przetokę odżywczą.
3. Kiedy ani żywienie drogą naturalną, ani drogą przewodu pokarmowego nie jest możliwe – wybiera się mieszaninę pozajelitową.

Niezamierzone chudnięcie, zaburzenia apetytu lub częste nudności to problemy okresu okołooperacyjnego, wieku podeszłego lub w przebiegu różnych schorzeń. Wykwalifikowani dietetycy kliniczni są specjalistami, którzy najlepiej wiedzą, jak sobie z nimi radzić.